سوره نحل

از دانشنامه‌ی اسلامی
<<حجر نحل اسراء>>
شماره:۱۶
جزء :۱۴
محل نزول:مکه
ترتيب نزول :۷۰
تعداد آیه :۱۲۸
متن و ترجمه سوره

فهرست سوره‌های قرآن

«سوره نحل» شانزدهمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۱۲۸ آیه می باشد.

نزول سوره

چهل آیه اول سوره نحل، مکی و بقیه - از «وَالَّذِینَ هاجَرُوا فِی اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ...» تا آخر سوره مدنی است. این نظر، از حسن و قتاده است.

ابن عباس، عطا و شعبى گویند: تمام سوره مکى است، بجز سه آیه آخر آن: «وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا» تا آخر سوره - که میان مکه و مدینه، هنگام بازگشت پیامبر (صلی الله علیه وآله) از «جنگ احد» نازل شد.

بنابر روایتى دیگر از ابن عباس، قسمتى از این سوره مکى و قسمتى مدنى است؛ از آغاز تا «وَلَکمْ عَذابٌ عَظِیمٌ» مکى و از «لاتَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِیلًا» تا «بِأَحْسَنِ ما کانُوا یعْمَلُونَ» مدنى است.

این سوره در ترتیب مصحف، شانزدهمین سوره و در ترتیب نزول، هفتادمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره کهف و پس از آنسوره نوح نازل شده است.

محتوا و هدف سوره

علامه طباطبائی در تفسیر المیزان در مورد غرض سوره می گوید:

غرض سوره، خبر دادن به نزدیک شدن امر خداست که عبارتست از: غلبه دین حق بر کفار، که خداى تعالى این معنا را با بیان اینکه: "تنها خداى تعالى اله معبود است نه دیگرى، چون تدبیر عالم مانند خلقتش قائم به او است و نیز همه نعمتها به او منتهى می‌گردد و هیچ یک از آنها مصنوع غیر او نیست" نتیجه مى‌گیرد. پس واجب است همان خدا به تنهایى عبادت شود. و همچنین با بیان اینکه: "دین حق از خدا است پس واجب است که غیر دین او دینى و قانونى دیگر تشریع نشود" و باز با بیان امورى از دین الهى، توضیح می دهد.

این، آن غرضى است که معظم آیات این سوره آن را دنبال نموده و با بیانهاى مختلفى تعقیب مى‌نماید. در ضمن بیان این غرض، آیاتى هم هست که مسأله هجرت و پاره‌اى مطالب مناسب با آن را ایراد می‌نماید.

فضیلت سوره

ابى بن کعب، از پیامبر گرامى صلی الله علیه وآله روایت کرده است که: هر کس این سوره را بخواند، خداوند نعمت هایى که در دنیا به او داده با او حساب نخواهد کرد و اجر او به اندازه کسى است که بمیرد و وصیتى نیکو از خود بیادگار گذارد و اگر در همان روز یا شبى که این سوره را خوانده بمیرد، اجر او مانند کسى است که با وصیت نیکو و پسندیده از دنیا رفته است.

محمد بن مسلم از امام باقر علیه السلام روایت کند که: هر کس سوره نحل را در هر ماه بخواند، در دنیا زیان نبیند و هفتاد نوع بلا - که آسانترین آنها جنون و جذام و پیسى است - از او دور خواهد شد و جاى او در بهشت عدن است که در وسط بهشت‌هاى دیگر قرار دارد.

پانویس

  1. ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۱۳، ص۲۲۱
  2. ترجمه المیزان، ج‌۱۲، ص۲۹
  3. ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۱۳، ص۲۲۱

منابع

  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه گروه مترجمان، انتشارات فراهانی، تهران، ۱۳۶۰ش.
  • طباطبایى، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوى همدانى، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏‌ى مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش.
  • ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.

پیوست

سوره نحل/متن و ترجمه

سوره قبلی:

۱۵.الحجر

۱۶.النحل سوره بعدی:

۱۷.الإسراء

۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن